Những phát hiện chính

• Trong hơn 60 năm qua, công tác xác nhận người có công đã đạt được nhiều kết quả tốt, đảm bảo quyền lợi của hàng triệu người có công với cách mạng được hưởng chế độ ưu đãi của Nhà nước. Điều này đã góp phần vào sự ổn định chính trị- xã hội, khẳng định, ghi nhận công lao, công hiến và sự hy sinh của người có công với cách mạng và gia đình họ.
• Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, công tác xác nhận người có công với cách mạng còn có những tồn tại:
• Chính sách chưa bao phủ hết toàn bộ đối tượng, vẫn có những đối tượng giả mạo hồ sơ hưởng trợ cấp gây bất bình với xã hội, đặc biệt việc xác nhận thương binh, người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc da cam.
• Hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến công tác xác nhận người có công còn rất nhiều nội dung quy định thiếu tính thống nhất, không chặt chẽ, thường xuyên thay đổi nên khó thực hiện.
• Công tác theo dõi, việc kiểm tra, đối chiếu và xác minh hồ sơ còn thủ công chưa được chặt chẽ. Công nghệ làm giả hồ sơ hiện nay rất tinh vi, gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong việc xác nhận hồ sơ.

Thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan trong xác nhận người có công (LĐTBXH và Quốc phòng, Công An, Y tế). Cán bộ thực hiện xác nhận người có công thiếu về số lượng, yếu về chất lượng. Việc tuyên truyền, phổ biến chế độ, chính sách còn hạn chế; Chế tài xử phạt chưa đủ sức răn đe các đối tượng vi phạm chính sách.

Giải pháp, khuyến nghị

• Tiếp tục rà soát hoàn thiện, sửa đổi các quy định về thủ tục quy trình xác nhận ngưòi có công. Xây dựng cẩm nang hướng dẫn kiểm tra thủ tục xác nhận người có công theo từng đối tượng. Ứng dụng công nghệ trong công tác xác nhận người có công, tạo được một cơ sở dữ liệu và hệ thống quản lý chặt chẽ tài liệu, phục vụ việc tra cứu xác nhận người có công giữa các ngành liên quan và các tỉnh/thành phố.
• Mở rộng diện được xác nhận là người có công với cách mạng trong thời kỳ xây dựng Tổ quốc: i) xác nhận là thương binh cho những người bị thương do sản xuất vũ khí đạn được; ii) xác nhận người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hoá học bao gồm: người hoạt động kháng chiến trong các vùng quân đội Mỹ đã sử dụng chất độc hoá học hết tuổi lao động.

Tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật về chính sách đối với người có công đối với tất cả các cơ quan chức năng, các cấp chính quyền và mọi người dân.

2013, ThS Nguyễn Bích Ngọc, Phòng Nghiên cứu chính sách an sinh xã hội